باور کنیم یا نه زنگ انتخابات رياست جمهوري يازدهم، نواخته شده است. در اين ميان اما سپاه پاسداران كماكان مايل است در اين انتخابات نقش عمده‌ای داشته باشد. سوگيري حركت سرداران سپاه حكايت از آن دارد كه می‌خواهند اصول‌گرايان منتقد را هم از سرراه بردارند. سردار ابراهیم جباری فرمانده سپاه ولي امر در سوم خرداد درمراسم گرامیداشت سالروز فتح خرمشهر با انتقاد از عملکرد ساکتان فتنه، گفت كه "خواصی که چند ماه مولای ما را تنها گذاشتند نیز جزو ریزش‌ها بودند ولی مردم در صراط مستقیم با تأسی از مکتب امام راحل، شهدا و مقام معظم رهبری از مولایشان دفاع کردند و با حضور در صحنه به روشنگری پرداختند.مردم در صف این خواص بی‌بصیرت و دنیاطلب نیستند و با آگاهی در مسیر ولایت قرار گرفتند."
ساكتان فتنه و خواص بي بصيرت در سخناني از اين دست بيشتر متوجه قاليباف شهردار تهران و قاليباف رييس مجلس است. ضد حمله اين دست از مواضع، سخنان مطهري در مجلس شوراي اسلامي بود كه برخي فرماندهان نظامي سپاه پاسداران را متهم به دخالت در انتخابات كرد كه از سوي بنيانگذارجمهوري اسلامي ايران منع شده بودند.
هر چند روابط عمومي سپاه پاسداران اعلام كرد كه اقدام به شكايت از مطهري می‌كند ولي در واكنش مجدد، مطهري اعلام كرد كه در صورت ادامه اين روند اسامي فرماندهاني كه در انتخابات دخالت كرده‌اند را منتشر خواهد كرد. رييس مجلس علي لاريجاني هم در يك نطق سياستمدارانه تنها به اين امر اكتفا كرد كه آقاي مطهري بهتر بود امر به معروف را با زبان بهتري مطرح می‌كرد. اما همه اصول‌گرايان چه منتقدين و چه تندروها از منظر پايگاه اجتماعي نيازمند جلب آراء طبقه متوسط هستند. اين موضوع در انتخابات آينده نقش تعيين كننده‌ای برعهده خواهد داشت.صادق زیباکلام كه به نقطه ضعف اصول‌گرايان به ويژه اصولگراهاي منتقد دولت پي برده تاكيد دارد که اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست جمهوری آینده باید حول محور محمد باقر قالیباف اجماع کنند.
نظرات او كه در نشریه شما ارگان حزب موتلفه منتشر شده می‌گوید:"اجماع اصلاح‌طلبان باید بیاید و پشت قالیباف قرار بگیرد خدمتی که قالیباف می‌تواند برای امیال و آرزوهای اصلاح‌طلبان انجام بدهد، در چهار سال ریاست جمهوری‌اش از تیر ماه ۹۲ به بعد، یک‌دهم و یک‌صدمش را یک رئیس‌جمهور اصلاح‌طلب نمی‌تواند انجام بدهد"وی همچینین از سید محمد خاتمی در خواست کرد که برای در نظر گرفتن کمک به اصلاحات از آقای قالیباف حمایت کنند.زيبا كلام به خوبي می‌داند كه تيم احمدي نژاد به توزيع يارانه‌ها و جذب آراء مردم براي ادامه قدرتش توسط نيروهاي جايگزين همچون مهندس نيكزاد دلبسته و بر اساس پروژه‌های انجام شده در حوزه وزارت راه و مسكن و شهرسازي معتقدند بي ترديد آراء زيادي از كساني كه از طرح مذكور منتفع می‌شوند را به خود جذب كند. تيم احمدي نژاد پايگاه اصلي خود را در طبقه فرودست می‌داند و رياست جمهوري بارها در سخنراني خود براين امر تاكيد داشته است.ولي كارشناسان معتقدند كه گراني‌های بيش از اندازه منجربه ريزش آراء احمدي نژاد در طبقه فرودست شده و او سعي دارد كه با طرح شعارهاي ملي گرايانه آراء اين بخش از جامعه را به خود اختصاص بدهد.
عصر ایران به نقل از خبرگزاري رويترز نوشت كه کمپ احمدی‌نژاد می‌داند که به دلیل ایستادن در مقابل روحانیون و بسیاری از دینداران جامعه، تعداد زیادی از حامیان خود را از دست داده‌اند و به همین سبب به ملی گرایان امید بسته اند.می توان پیش بینی کرد که ۱۰ تا ۱۵ میلیون رای به سود مخالفان احمدی‌نژاد به صندوق‌ها ریخته خواهد شد.
با اين همه، همه جناح‌های موجود در جريان اصولگرايي اعم از منتقدين، جبهه پايداري و و هواداران دولت سعي دارند با چراغ خاموش و هر يك با چند كانديدا وارد عمليات تبليغات انتخاباتي رياست جمهوري شوند. از اين رو در اين روزها شايعه‌ها و تاييدها و تكذيب‌ها بيش از گذشته رواج دارد.
الف- كانديداهاي هوادار دولت
اسامي زيادي در اين حوزه وجود دارد، به عنوان مثال در شايعه هايي كه در باره اسامي كانديداها مطرح شده نام سردار سليماني هم به چشم می‌خورد. ولي تاكنون او در اين باره اظهار نظري نكرده و در محافل سياسي ايران نيز تا كنون از او به عنوان كانديداي رياست جمهوري نامي برده نشده است.غلامعلي حداد عادل، الهام، ضرغامي، نيكزاد، باقري لنكراني و ولايتي بيشترين اسامي هستند كه در ليست‌های اعلام شده نامشان تكرار شده ودر محافل سياسي ايران از آنان به عنوان كانديداهاي احتمالي رياست جمهوري ياد شده است.
۱-غلامعلي حداد عادل از كانديداهاي طيف اصول‌گرايان به شمار می‌رود. او در دفتر فرح پهلوي از شاگردان سيد حسين نصر بود. به گفته مطهري او در ايجاد اختلاف ميان اصول‌گرايان جبهه متحد نقش تعيين كننده‌ای داشته و در نهايت كانديداي رياست مجلس از سوي جبهه پايداري رقيب اصلي جبهه متحد در مجلس شد. حداد عادل در مجلس هفتم راه مماشات با احمدي نژاد را در پيش گرفت تا جايي كه به دليل تضعيف جايگاه مجلس، اصول‌گرايان ترجيح دادند تا علي لاريجاني را در انتخابات هيات رييسه مجلس جايگزين او سازند. او همه امور خود را با رييس شوراي راهبردي دفتر آيت الله خامنه‌ای، مجتبي خامنه‌ای كه دامادش هم هست هماهنگ می‌كند تا نكند سخني خارج از سياست‌های دفتر گفته باشد. با اين همه به گفته عباسپور یکی از اختلاف نظرهای جبهه متحد و جبهه پایداری بر سر قرائت از مواضع رهبر انقلاب در نوع اتحاد بود. تاکید آیتالله مهدویکنی بر این نکته بود که نظر ولیفقیه بر وحدت کامل است اما جبهه پایداری با این قرائت که میان وحدت فلسفی و وحدت سیاسی تفاوت وجود دارد، زیر بار چنین وحدتی نرفت. از اين منظر ناظران سياسي معتقدند كه گرايش حداد عادل به جبهه پايداري كه به نوعي محصولي وزيركشورسابق احمدي نژاد در آن دست بالا را دارد، می‌تواند چرخش حسابشده وي به اين جبهه تلقي شود.
هم اکنون جمعیت ایثارگران به دبیر کلی سردار پاسدار حسین فدایی و جمعیت ره‌پویان انقلاب اسلامی به دبیرکلی سرهنگ پاسدار علیرضا زاکانی احزاب و گروه های نزدیک به حداد عادل را تشکیل می‌دهند. فریدالدین حداد عادل فرزند حداد نیز نقش مشاور راهبردی حداد عادل در حوزه رسانه ای را ایفا می‌کند و سایت هایی مانند جهان نیوز و نشریاتی مانند پنجره با مدیریت مستقیم وی مشغول فعالیت رسانه ای هستند. گفته می‌شود فریدالدین حداد عادل مامور اصلی تخریب رسانه ای سید حسن خمینی است. چرا که وی را رقیب آینده مجتبی خامنه‌ای می‌داند و تقریبا تندترین مواضع علیه سید حسن خمینی در رسانه های تحت نظر فرید حداد عادل اتخاذ می‌شود. برخی از نظامیان از جمله سردار محمد رضا نقدی فرمانده بسیج و حسین طائب فرمانده حفاظات اطلاعات سپاه از جمله حامیان جدی حداد عادل برای نامزدی در انتخابات آتی ریاست جمهوری هستند.
۲-غلامحسین الهام که پیش از این انتخابات مجلس نهم را مقدمه ریاست جمهوری یازدهم خوانده بود به تشریح برنامه های تشکل متبوعش در این زمینه پرداخت.مشاور حقوقی رییس جمهور و عضو جبهه پایداری در گفت وگویی که ایسنا منتشر کرد با بیان این‌که «برای ریاست جمهوری آینده افرادی از گفتمان جبهه پایداری ظهور پیدا خواهند کرد»، ادامه داد: «جبهه پایداری دور برگردان ندارد، افرادی که بخواهند در گفتمان انحراف ایجاد کنند تحمیلی هستند.» حالا اخبار رسانه‌ها حاكي از آن است كه او يكي از گزينه‌های جبهه پايداري براي انتخابات رياست جمهوري است. همسراو فاطمه رجبي است.
۳- عزت الله ضرغامي رئیس کنونی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است که از سوم خرداد ۱۳۸۳ این سمت را بر عهده دارد. وی از دانشجویانی بود که در اشغال سفارت آمریکا شرکت داشتند و پيشنهاد اشغال سفارت شوروی را دادند که با مخالفت بقیه دانشجویان و مقامات وقت روبرو شد. وي در انتخابات رياست جمهوري اسلامي تا آن جا جانب احمدي نژاد را گرفت كه در نهايت منجر به كاهش مخاطبان صدا وسيما تا زير ۴۰ درصد و كاهش درآمد بخش آگهي‌های اين سازمان شد. او سازمان خود را يكي از سازمان‌های پيشرو در اجراي طرح تفكيك جنسيتي می‌داند. خبرآنلاين در اين باره می‌نويسد «چندی قبل یکی از دوستان روزنامه‌نگار که با یکی از شبکه‌های تلویزیونی همکاری دارد، در تماسی با من گفت که دستورالعملی از طرف یکی از مدیران بالای سازمان صدا و سیما به مدیران شبکه‌ها ابلاغ و از آنها خواسته شده که هنگام اجرای برنامه‌ها از مجری زن برای گفت وگو با مصاحبه شونده مرد استفاده نکنند و بالعکس اگر گفت و گو شونده زن باشد، مجری مرد نباید با او بر سر یک میز بنشیند.»
۴- علی نيكزاد وزير راه وشهرسازي است. منتقدان وي می‌گويند كه وي بودجه‌های راه و ترابري را به حوزه مسكن برده بيشتر پروژه‌های عمراني در اين حوزه تعطيل شده اند. نيكزاد طراح مسكن مهر است و براي اين منظور بيش از ۵۰ بار سفر استاني داشته به نحوي كه در كارنامه وي می‌گويند مكاني نيست كه پروژه مذكور كلنگ خورده باشد و او به آن جا سفرنكرده باشد. نيكزاد بارها در محافل مختلف اعلام كرده سفرهاي استاني وي تا آن اندازه بوده كه افكارعمومي از وي شناخت كافي براي راي دادن در انتخابات رياست جمهوري به دست آورده است. ناظران سياسي می‌گويند احمدي نژاد تمايل دارد با يكي از كانديداهاي ذكر شده به گونه‌ای انتخابات رياست جمهوري را به پيش ببرد تا بتواند صحنه شطرنج بازي پوتين – مدودف را در ايران پياده كند.
از علی نیکزاد به عنوان گزینه مورد نظر احمدی‌نژاد برای انتخابات آتی ریاست جمهوری یاد می‌شود. نیکزاد پیشتر استاندار اردبیل بوده و آذری است. نزدیکانش معتقدند وی می‌تواند آرای طبقات فرودست جامعه بعلاوه آذری زبان‌ها را کسب کند و از گزینه های جدی آنتخاباتی آتی باشد. برخی از نزدیکانش هم اکنون فعالیت های انتخاباتی خود را در ساختمان مرکزی وزارت راه و شهرسازی آغاز کرده اند.
۵- باقر لنکراني سخنگوي جبهه پايداري است. وزير جوان کابينه نهم که يك بار احمدي نژاد در يک مصاحبه تلويزيوني او را از فرط علاقه «هلو» خوانده بود که می‌توان او را خورد. با اين همه خبرهايي رسيده حاكي از آن است كه درآخرين روز‌های دولت نهم ميان او و احمدي‌نژاد اختلافاتي رشد كرده كه منجر به حذف او از ليست وزراء براي دولت دهم شده است. از اين رو شايد بتوان گفت در حال حاضر تيم احمدي‌نژاد كمتر به لنكراني می‌انديشد هر چند در روزهاي گذشته نام وي درشمار برخي از چهره‌های مطرح براي رياست جمهوري زمزمه می‌شود. در ميان اطرافيان رييس جمهوري و محافل وابسته به جبهه پايداري در حال حاضر نام او به عنوان شانس ورود به رقابت‌های رياست جمهوري مطرح است. چهره هایی مانند حمید رسایی و روح الله حسینیان از نمایندگان جبهه پایداری در مجلس حامی نامزدی باقری لنکرانی هستند و سایت رجانیوز که وابسته به صادق محصولی است اخیراً تبدیل به تریبون باقری لنکرانی شده است. گفته می‌شود وی در صورت موفقیت صادق محصولی را به عنوان معاون اول خود معرفی خواهد کرد.
۶- علي اكبر ولايتي مشاور رهبر ايران وتكنوكرات ميانه رويي است كه در حوزه سياست خارجي از عنفوان جواني فعاليت داشته و وزيرامور خارجه دولت ميرحسين موسوي در زمان جنگ بوده است. چند روز پيش نيز خبري مبني بر حمايت هاشمي رفسنجاني از دكتر ولايتي در انتخابات رياست جمهوري سال آينده منتشر شد. در كنار اين خبر دكتر ولايتي هم در پاسخ به خبرنگاران موضع روشني درباره آمدن يا نيامدن به صحنه انتخابات اظهار نكرد. اما بلافاصله روزنامه جمهوري اسلامي نوشت آيت الله هاشمي رفسنجاني هيچ اظهار نظري در باره رياست جمهوري آينده نكرده است. به گزارش اين روزنامه محافل مطلع نزديك به آيت الله هاشمي رفسنجاني ضمن تكذيب اين خبر می‌گويند كه ايشان اصولا در زمينه رياست جمهوري آينده تاكنون اظهار نظري نكرده اند.البته كارشناسان معتقدند حضور کمرنگ ولايتي در عرصه‌های سياسي واحتمالا سن بالاي وي شانس او را براي تثبيت کانديداتوري اش کاهش می‌دهد. حاميان ولايتي در جبهه اصولگرايي می‌تواند در چارچوب جبهه متحد تعريف شوند ولي براي راي آوري او نيز نيازمند پشتوانه راي هاشمي رفسنجاني است به همين دليل شايعه حمايت هاشمي از وي در هفته گذشته قوت گرفت.
برخی از تحلیلگران در ایران از علی اکبر ولایتی به عنوان فردی که می‌تواند سبب اتحاد مجدد خامنه ای و هاشمی رفسنجانی شود یاد می‌کنند. به عقیده این افراد هاشمی رفسنجانی معتقد است یک بار وی از خاتمی حمایت کرده و خاتمی سبب ناراحتی آیت ا... خامنه ای شده است و یک بار خامنه ای از احمدی‌نژاد حمایت کرده که سبب ناراحتی هاشمی شده است. پس بهتر است پس از ۱۶ سال اختلاف اینک بر سر گزینه‌ای چون ولایتی به تفاهم برسند و رئیس جمهوری روی کار بیاید که با هر دو طرف دوست باشد.
۷- سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی است که برخی از نظامیان بر ساده زیستی و رویکردی که انقلابی خوانده می‌شود تاکید دارند. گفته می‌شود سعید جلیلی نیز در میان فرماندهان سپاه پاسداران حامیانی جدی دارد. اما آیت ا... خامنه‌ای معتقد است که او از توانایی مدیریت کافی برخوردار نیست و جلیلی را برای چنین پستی ضعیف می‌داند. حتی گفته می‌شود بعد از مذاکرات اخیر هسته‌ای سعید جلیلی بار دیگر به ضعف در دیپلماسی و مذاکره متهم شده است.
ب- كانديداهاي اصول‌گراي منتقد دولت
اصول‌گرايان منتقد دولت، داراي يك ويژگي عمده اند: آنان برخلاف اصول‌گرايان وابسته به جبهه پايداري و هوادار دولت، راي مردم و پايگاه اجتماعي را يك عامل بسيار مهم براي تغييرات مورد ملاحظه قرار می‌دهند. از اين نظر ميان اصول‌گرايان منتقد دولت و اصلاح‌طلبان نزديكي بسيار زيادي مشاهده می‌شود.اين كانديداها شامل مصطفي پورمحمدي، قاليباف، لاريجاني و محسن رضايي می‌شوند.
۱-مصطفي پورمحمدي نخستين وزير كشور دولت نهم، اگر چه در خط مشي سياسي و مخالفت با اصلاح‌طلبان نزديکي بيشتري به گروه اول دارد اما برکناري وي از وزارت کشور توسط محمود احمدي نژاد و سپس انتقادات تند وتيزش در مقام رياست بازرسي کل کشور از فعاليت‌های دولت، او را در اين گروه قرار داده است و همين موضوع نيز سبب شد که برخي نام او را براي رياست جمهوري حتي پيش از برگزاري انتخابات دهم زمزمه کنند. پورمحمدي و سازماني كه اورياستش را برعهده دارد يعني سازمان بازرسي كل كشور، در سنوات گذشته بيشتر گزارش‌ها در باره تخلفات و قانون گريزي دولت نهم و دهم را به سطح رسانه‌ها كشانده است.
۲--قاليباف مديركارآمد اصول‌گرايان است. عملكرد او و تيم همراهش در بين ۵ شهر برتر دنيا در زمينه توسعه حمل و نقل پايدار انتخاب شد. اين انتخاب ناشي از توسعه حمل و نقل عمومي و توجه به گسترش كيفي و كمي اين بخش است. او طرح‌های كرباسچي در حوزه شهري را كاملا مديريت و ادامه داده است.برخي از تحليل گران معتقدند قاليباف با حضور در شهرداري تهران به دنبال اثبات توانايي‌های خود و تمرين مديريت در سطح کلان است. شاخص‌های مديريتي نزديك به اصلاح‌طلبان باعث شده صادق زیباکلام تحلیل گر مسائل سیاسی و استاد دانشگاه تهران در گفت و گو با «شما» ارگان حزب موتلفه اعلام كند که اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست جمهوری آینده بهتر است حول محور محمد باقر قالیباف اجماع کنند زيرا«خدمتی که قالیباف می‌تواند برای امیال و آرزوهای اصلاح‌طلبان انجام بدهد، در چهار سال ریاست جمهوری‌اش از تیر ماه ۹۲ به بعد، یک‌دهم و یک‌صدمش را یک رئیس‌جمهور اصلاح‌طلب نمی‌تواند انجام بدهد.» وی همچینین از سید محمد خاتمی در خواست کرد که برای در نظر گرفتن کمک به اصلاحات از آقای قالیباف حمایت کنند. او در برابر حوادث بعد از انتخابات ۸۸ سكوت كردو از سوي تندروهاي اصولگرا همچون حداد عادل و جمعيت ايثارگران ( حسين فدايي) و جمعيت رهپويان انقلاب اسلامي وابسته به زاكاني به همراه محسن رضايي ساكتين فتنه نام گرفت.
۳- محسن رضايي آخرين مواضع اش در باره حوادث پس از سال ۸۸ است. او در آخرين اظهارنظراتش اعلام كرده كه «سال ۸۸ مردم اعتراض داشتند و علت اصلي فتنه سوء مديريت بود...اگر مسوولان نظام با سوء مديريت با آن برخورد نمي كردند فتنه به وجود نمي آمد.» سخنان تند او در مخالفت با ادامه رياست جمهوري احمدي نژاد در زمان تبليغات انتخاباتي و اعتراضات او پس از انتخابات نيز گروه اصول‌گرايان وابسته به جبهه پايداري و دولت را نسبت به او حساس کرده است. رضایی به ناگهان پس از انتخابات تغییر فاز داد و به شدت علیه کروبی و موسوی موضع گیری کرد. این موضع گیری‌ها چنان تند بود که بسیاری از اصلاح‌طلبان وی را متهم به بی انصافی کردند و مدعی شدند رضایی برای خوش آمد آیت ا... خامنه ای حاضر است دست به هر کاری بزند. اما این حملات اصولگرایان تندرو را راضی نکرد. چرا که به عقیده آنان این حملات تند به کروبی و موسوی بیشتر از آنکه برای خوش آمد ایت ا... خامنه ای باشد تلاشی آشکار برای بقا در قدرت محسوب می‌شود و لذا از دید این گروه از اصولگرایان محسن رضایی فردی است شیفته قدرت.
۴-علي لاريجاني اين روزها بسيار متفاوت تر از گذشته اظهار نظر می‌كند. رئيس مجلس هشتم به قوه مقننه رفت تا مشق رياست مجلس را نيز در کارنامه خود داشته باشد. اين كه لاريجاني براحزاب و آزادي به عنوان آب حيات تاكيد دارد نشان دهنده نزديك شدن او به شعارهاي اصلاح‌طلبان دارد. هنگامي كه مطهري در مجلس سخن از دخالت فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب كرد او تنها به اين تذكر اكتفا كرد كه بهتر بود امر به معروف مطهري با لحن ملايم تري بيان شود. او ريشه پارلمان را در مشروطه جستجو می‌كند و سعي دارد.
با این حال برخی از موضع گیری های لاریجانی در کسوت ریاست مجلس هشتم به زیانش شده است. حمایت از حسینی وزیر اقتصاد در جریان استیضاح وی از جمله نکاتی است که سبب بروز اتهاماتی به لاریجانی شد. برخی از رسانه‌ها ادعا کردند لاریجانی به دلیل نقطه ضعف هایی که خودش و برادرانش نزد احمدی‌نژاد دارند گاهی ناچار است در برابر وی کوتاه بیاید.
ولي نبايد فراموش كرد كه در گروه منتقدان دولت، به ويژه لاريجاني، رضايي و قاليباف، ريشه خود را در مشروطيت و حركت احياء گري ديني جستجو می‌كنند. ولي در نهايت اين تحليل هفته نامه انصارحزب الله درباره «گروگان گرفتن دولت یازدهم توسط احمدی‌نژاد» بسيار به جا به نظر می‌رسد. اين هفته نامه تاكيد دارد كه «سیاست‌های دولت آقای احمدی‌نژاد، دولت یازدهم را به گروگان می‌گیرد. گروگان گرفتن دولت‌ها را در نظام سیاسی به استراتژی زمین سوخته، در ادبیات نظامی نیز تشبیه می‌کند.تعبیر به گروگان‌گیری دولت‌ها ناشی از دست دادن قدرت عمل و ابتکار در دولت‌های آینده است. هر دولتی و یا هر نامی سر کار بیاید ناچار است مسیری را باید برود که دولت نهم و دهم رفته است. این پیش‌بینی برای دولت یازدهم در ابعاد ملی و با توجه به ملاحظات اقتصادی - سیاسی بسیار نگران‌کننده است.»
با اين ملاحظه بايد منتظر بمانيم تا ببنيم برنامه‌های هر يك از كانديداهاي دوجناح براي زمين سوخته مذكور چيست؟